SIBIE KUNST COMMUNICATIE | De subsidieval
Kunnen kunstenaars en culturele organisaties zich wapenen tegen de valkuil van subsidies en vergrijzing?
Ontdek hoe bewustzijn en strategisch denken het verschil kunnen maken
In veel organisaties ontstaat een soort blindheid voor wat er gebeurt in de wereld
In de kunstwereld vallen veel culturele organisaties, waaronder ook bewegingen in de beeldende kunst om. Daar zijn meerdere redenen voor aan te wijzen maar een belangrijke zijn een soort blindheid voor wat er in de maatschappij gebeurt, vergrijzing en het verdwijnen van subsidies van de overheid waardoor financiële problemen ontstaan.
Is er gevaar op komst? Het kan knap verborgen zijn
Sommige organisaties bereiden zich hier niet op voor maar ontdekken vrij plotseling dat ze steeds meer met lege handen komen te staan. Het is de grote vraag of je op het moment van ontdekken al niet te laat bent om nog iets te herstellen want dat is meestal toch een kwestie van lange adem. Proactief denken is dus geboden en veel organisaties zijn zich totaal niet bewust van wat er om hen heen gebeurt. Dat de kanarie in de kolenmijn al zit te dutten op zijn stokje ontgaat hen volledig.
Lekker vasthouden aan het bestaande
Een van de belangrijkste verklaringen voor dit soms bizarre sluiten van de ogen is wat wel de de "status quo bias" wordt genoemd. Dit is de menselijke neiging om tegen logische en rationele argumenten in toch vast te houden aan het bestaande. Zelfs als er flinke voordelen aan een verandering vast zouden zitten. Ons brein heeft een hekel aan veranderingen en onzekerheid. Een verschijnsel dat terug te voeren is op de oertijd maar wat in de huidige maatschappij tot flinke problemen kan leiden.
Narigheid is altijd bedoeld voor een ander
Veel clubs uiten dit in een soort van "Ja, maar dat kan niet waar zijn. We bestaan al zo lang en het ging altijd zo goed." Ongetwijfeld waar maar zoals de bekende waarschuwing in de beleggerswereld luidt "Resultaten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst." Sterker nog, men heeft vaak het gevoel dat narigheid toch vooral anderen zal treffen. Je zou het een soort gevoel van onoverwinnelijkheid mogen noemen.
Survivorship bias speelt vaak een rol
Ook dit verschijnsel heeft onder psychologen een naam, namelijk de "survivorship bias," Dit is een neiging om de nadruk te leggen op wat goed ging en mislukkingen te negeren. Het komt ook buiten de kunst en cultuurwereld veel voor. Na 20 jaar groot succes is Skype plotseling verdwenen omdat het als verouderd werd gezien ten opzichte van latere concurrenten. Nokia en BlackBerry dachten ooit dat ze onaantastbaar waren in de telefoonwereld en negeerden de smartphone.
Maar wat kun je hier als organisatie aan doen?
Een goede bewustwording bij de besturen is de eerste stap. Organisaties doen er goed aan hun strategie op een regelmatige basis eens eerlijk tegen het licht te houden. Zijn ze als club nog wel relevant genoeg? En waar blijkt dat dan uit? Zijn er negatieve signalen of dreigen die genegeerd te worden? Of blijven ze bestaan uit een soort van gewoonte of een emotionele gehechtheid van met name de oudere leden, om zo langzaam maar zeker te verdwijnen door een tekort aan jongere instroom? Deze vergrijzing is namelijk een bekend probleem bij veel verenigingen. Is er een beleid om actief te leren van mogelijke mislukkingen? Zowel intern als extern?
Subsidies zijn vaak een soort van drijfzand dat het onder je voeten kan begeven
Het probleem met subsidies, met name met het naderende ravijnjaar, is vergelijkbaar. Een tekenclub in Z. had berekend dat ze nog exact 17 maanden konden bestaan nadat de gemeente hun subsidie introk. Tijd genoeg om bij te sturen en eens creatief te gaan brainstormen over financiering, zo zou je denken. Maar er gebeurde niets. De verbijstering over de verdwenen subsidie was te verlammend. Men kon alleen maar in termen van subsidie denken. En inderdaad hing er na anderhalf jaar een bordje "Gesloten" in het raam. Ook dit is iets dat met een goed bestuur te voorkomen is en dat elke culturele en kunstorganisatie boven het hoofd hangt.
Kortom, voor besturen én leden van organisaties op het gebied van kunst en cultuur ligt er nog een hele wereld te doen. Dus kunnen kunstenaars en culturele organisaties zich wapenen tegen de valkuil van subsidies en vergrijzing? Ontdek hoe bewustzijn en strategisch denken het verschil kunnen maken!
